Kinh tế thế giới ra sao năm 2023?

Bởi thuonghieuhcm
96 Lượt xem
2022 là một năm ảm đạm với nền kinh tế tài chính toàn thế giới nhưng năm sau hoàn toàn có thể còn tệ hơn, theo Bloomberg .Lịch sử cho thấy những đợt tăng mạnh lãi suất vay của Cục Dự trữ liên bang Mỹ ( Fed ) sẽ đẩy nền kinh tế tài chính lớn nhất quốc tế vào suy thoái và khủng hoảng. Cùng với đó, giá khí đốt tại châu Âu liên tục tăng cũng sẽ không phải điều quá quá bất ngờ với nhiều người. Trong khi đó, chủ trương chống dịch cứng rắn và thị trường gặp khó khiến kinh tế tài chính Trung Quốc rủi ro tiềm ẩn giảm tốc .Trong một ngữ cảnh cực đoan, tổng thể điều đó hoàn toàn có thể xảy ra cùng lúc. Khi ấy, sản lượng kinh tế tài chính toàn thế giới sẽ bốc hơi khoảng chừng 5.000 tỷ USD, theo dự báo của Bloomberg Economics .

Viễn cảnh ảm đạm đó đã xuất hiện dần trong năm nay. Giai đoạn lãi suất thấp, nhu cầu tăng cao từ Trung Quốc, địa chính trị ít biến động là những yếu tố then chốt mang lại nhiều thập kỷ tăng trưởng và giá cả ổn định cho thế giới. Tất cả những biến số này đã biến mất năm nay, khiến lạm phát ở mức cao nhất trong nhiều thập kỷ và thị trường tài chính tổn thất đến hàng nghìn tỷ.

Nhưng vẫn có những kỳ vọng cho năm tới. Fed hoàn toàn có thể ” hạ cánh mềm ” ( thuật ngữ chỉ việc đưa lạm phát kinh tế giảm về tiềm năng mà không làm ngày càng tăng thất nghiệp nghiêm trọng ). Thời tiết ấm cúng hoàn toàn có thể giúp châu Âu thoát khỏi suy thoái và khủng hoảng .Trung Quốc hoàn toàn có thể thả lỏng những giải pháp phong tỏa. Một số năng lực đó đã Open tuần trước, khi những thị trường tăng điểm do lạm phát kinh tế của Mỹ thấp hơn dự kiến và những tín hiệu về năng lực kiểm soát và điều chỉnh giải pháp chống dịch của Trung Quốc .
Dự báo quy mô GDP toàn cầu (nghìn tỷ USD) với màu hồng (dự báo đưa ra vào cuối 2021), màu xanh (dự báo hiện tại) và màu vàng (kịch bản xấu). Đồ họa: Bloomberg
Dự báo quy mô GDP toàn thế giới ( nghìn tỷ USD ) với màu hồng ( dự báo đưa ra vào cuối 2021 ), màu xanh ( dự báo hiện tại ) và màu vàng ( ngữ cảnh xấu ). Đồ họa : Bloomberg
Ngay cả khi những tín hiệu đó không thành hiện thực, những nhà đầu tư sáng sủa vẫn hoàn toàn có thể mở màn đặt cược vào sự phục sinh khi cho rằng lãi suất vay đã quá cao và tăng trưởng đã chạm đáy. Tuy nhiên, sau nhiều năm thiệt hại bởi bệnh dịch, xung đột và khan hiếm nguồn cung, theo Bloomberg, thật khó để sáng sủa và nên chú ý quan tâm đến những những rủi ro đáng tiếc sau đây :

Lãi suất của Fed

Lãi suất cơ bản của Fed dự kiến đạt 5 % vào đầu năm 2023, tăng từ mức gần 0 vào đầu năm nay. Việc Fed thắt chặt tiền tệ can đảm và mạnh mẽ nhất trong nhiều thập kỷ đã và đang làm tổn hại đến kinh tế tài chính Mỹ và quốc tế. Nhưng vẫn còn nhiều ảnh hưởng tác động khác sắp xảy đến .Với ngân sách đi vay cao hơn, những ngành nhạy cảm với lãi suất vay từ đến ôtô đang bị tác động ảnh hưởng. Bloomberg Economics dự báo Mỹ suy thoái và khủng hoảng vào nửa cuối năm 2023. Hơn 2 triệu người Mỹ hoàn toàn có thể sẽ mất việc .Tình hình hoàn toàn có thể tốt hơn nếu lạm phát kinh tế biến mất nhanh gọn. Nhưng ngược lại, sẽ tệ hơn khi đại dịch khiến thị trường lao động rơi vào thực trạng khủng hoảng cục bộ, đẩy ” tỷ suất thất nghiệp tự nhiên ” – mức độ thất nghiệp thiết yếu để giữ lạm phát kinh tế trong tầm trấn áp – lên cao hơn mức đã có trong những năm gần đây .Nếu điều đó xảy ra ở Mỹ, Fed hoàn toàn có thể phải tăng lãi suất vay cao tới 6 %, đẩy nền kinh tế tài chính lớn nhất quốc tế vào một cuộc suy thoái và khủng hoảng dài hơn và sâu hơn. Khó khăn sẽ nhân rộng trên toàn quốc tế, vì hầu hết vương quốc đều có chung yếu tố lạm phát kinh tế và những ngân hàng nhà nước TW cũng đang đi theo con đường tương tự như Fed để khắc phục .Những nền kinh tế tài chính cố đi ngược hướng này cũng không hề bình yên. Nhật Bản đã mắc kẹt với lãi suất vay âm, nhưng nước này đã phải trả giá đắt trên thị trường tiền tệ, với việc đồng yen mất hơn 15 % giá trị so với USD .

Rủi ro nợ công

Khi vận tốc tăng trưởng cao hơn lãi suất vay, ngân sách đi vay ít hơn. Vì vậy, những chính phủ nước nhà đã tích cực vay nợ. Tổng nợ của nhóm G7 tăng từ 81 % GDP năm 2007 lên 128 % GDP năm nay .Nhưng giờ tăng trưởng đang chậm lại còn lãi suất vay thì đi lên, có nghĩa là ngân sách đi vay ngày càng đắt đỏ trong lúc đến hạn trả nợ. Vì vậy, một số ít nền kinh tế tài chính lớn hoàn toàn có thể rơi vào quỹ đạo nợ không bền vững và kiên cố, trừ khi họ thực thi những kiểm soát và điều chỉnh tài khóa khó khăn vất vả .Các nhà đầu tư đang theo dõi Italy, nơi mức chi trả nợ ( số tiền cần trả gồm gốc và lãi ) dự kiến tăng lên 7 % GDP vào năm 2030, từ 3 % vào năm 2019. Italy hoàn toàn có thể sẽ không vỡ nợ. Nhưng để tránh hiệu quả đó hoàn toàn có thể cần một giải pháp khắc phục ở Lever châu Âu, thường là một quy trình không đơn thuần .Tại Anh, thị trường trái phiếu vừa thoát khỏi bờ vực sụp đổ khi bà Liz Truss từ chức Thủ tướng. Nhưng để giảm áp lực đè nén cho kinh tế tài chính công và duy trì uy tín với những nhà đầu tư, Anh phải thắt lưng buộc bụng về ngân sách .
Dự báo nợ công nhóm G7 với màu hồng (dự báo vào tháng 1/2022) và màu xanh (dự báo vào tháng 10/2022). Đồ họa: Bloomberg.
Dự báo nợ công nhóm G7 với màu hồng ( dự báo vào tháng 1/2022 ) và màu xanh ( dự báo vào tháng 10/2022 ). Đồ họa : Bloomberg .

Ở Nhật Bản, Thống đốc ngân hàng trung ương Haruhiko Kuroda – kiến trúc sư của chiến lược lãi suất thấp – sẽ kết thúc nhiệm kỳ vào tháng 4. Người kế nhiệm ông sẽ phải đối mặt với một lựa chọn khó khăn: tiếp tục giữ lãi suất thấp với rủi ro nội tệ lao dốc; hoặc theo chân Fed và gây bất ổn cho một trong những khối nợ lớn nhất thế giới.

Ở một số ít thị trường mới nổi, tình thế tiến thoái lưỡng nan còn nóng bức hơn. Sri Lanka đã tiếp bước vỡ nợ sau Lebanon và Zambia. Dù vậy, tối thiểu yếu tố có vẻ như đã có lối ra .Mô hình nghiên cứu và phân tích của Bloomberg Economics cho rằng rủi ro đáng tiếc vỡ nợ sắp xảy ra tập trung chuyên sâu ở những nền kinh tế tài chính nhỏ, chỉ chiếm 3 % GDP toàn thế giới. Trong khi đó, những nước đang tăng trưởng lớn hơn có năng lực thoát khỏi khủng hoảng cục bộ nợ. Tuy nhiên, Thổ Nhĩ Kỳ hoàn toàn có thể là một ngoại lệ. Tổng thống Recep Tayyip Erdogan hoàn toàn có thể vẫn theo đuổi những chủ trương thậm chí còn còn phi chính thống hơn để thôi thúc tăng trưởng, khiến đồng lira phải trả giá .

Năng lượng cho châu Âu

Mảnh ghép sau cuối của câu đố rủi ro đáng tiếc toàn thế giới là sự phân cực của quốc tế, vốn đã gây ra những cái giá đắt đỏ cho châu Âu. Việc ủng hộ Ukraine đã khiến lục địa này rơi vào thực trạng thiếu khí đốt và giá điện tăng vọt. Bloomberg Economics dự báo, ngân sách nguồn năng lượng cao và việc Ngân hàng Trung ương châu Âu tăng lãi suất vay sẽ đẩy khối này vào suy thoái và khủng hoảng, với GDP giảm 0,1 % vào năm 2023 .Với một chút ít như mong muốn ( thời tiết tốt ) và kỹ năng và kiến thức tốt ( những chủ trương đưa khí đốt khan hiếm đến đúng nơi ), châu Âu hoàn toàn có thể tránh được suy thoái và khủng hoảng. Nếu không có cả hai, kinh tế tài chính châu Âu sẽ co lại tương tự với cuộc khủng hoảng cục bộ kinh tế tài chính toàn thế giới .Giá dầu thô đã giảm từ mức cao nhất gần 130 USD một thùng trong nửa đầu năm nay nhưng rủi ro đáng tiếc từ những giải pháp trừng phạt mới với Nga, nhu yếu hồi sinh ở Trung Quốc và việc cắt giảm nguồn cung của OPEC, hoàn toàn có thể đẩy nó tăng trở lại vào năm sau, mở ra thử thách mới cho yếu tố nguồn năng lượng của châu Âu .
Khu mua sắm Hohe Strasse tại Cologne, Đức, ngày 15/12/2020. Ảnh: Reuters
Khu shopping Hohe Strasse tại Cologne, Đức, ngày 15/12/2020. Ảnh : Reuters

Sức khỏe của Trung Quốc

Bloomberg Economics dự báo kinh tế tài chính Trung Quốc hoàn toàn có thể tăng trưởng 5,7 % cho năm 2023. Nếu Open lại nền kinh tế tài chính sau dịch, động lực tăng trưởng sẽ bù đắp được cho lực cản từ suy yếu. Tuy nhiên, liệu nước này sẽ có đổi khác chủ trương chống dịch hay không vẫn chưa rõ .Còn nếu tăng trưởng của Trung Quốc vẫn chậm lại thì sẽ gây ảnh hưởng tác động khắp quốc tế. Trong đó, chịu ảnh hưởng tác động lớn sẽ là những láng giềng của nước này và những đơn vị sản xuất sản phẩm & hàng hóa lớn như nước Australia và Brazil .

Những rủi ro khác

Còn nhiều yếu tố tiềm tàng khác hoàn toàn có thể ảnh hưởng tác động đến kinh tế tài chính quốc tế năm sau. Đầu tiên là mối quan hệ giữa những cường quốc. Cuộc cạnh tranh đối đầu với Nga khiến châu Âu thiếu nguồn năng lượng là một ví dụ về sự rạn nứt địa chính trị .Quan hệ giữa Mỹ và Trung Quốc cũng chưa ấm lại. Tổng thống Joe Biden đã giữ nguyên mức thuế do người nhiệm kỳ trước đó Donald Trump áp đặt và tiến thêm một bước với lệnh cấm vận bán những chất bán dẫn tiên tiến và phát triển. Mối quan hệ thương mại bị rạn nứt là một lực cản khiến tăng trưởng chậm lại ở cả hai nước .Một rủi ro đáng tiếc khác là thị trường nhiều nơi đang dễ tổn thương. Dòng tiền thắt chặt đồng nghĩa tương quan với việc thị trường nhà ở trên toàn quốc tế đã đến thời kỳ khủng hoảng cục bộ. Các vương quốc như Canada và New Zealand – vốn được xếp hạng trong số những thị trường nhà ở đắt giá nhất – hoàn toàn có thể bị tổn thương số 1 .Mỹ không đứng đầu bảng xếp hạng rủi ro đáng tiếc về , nhưng cũng không bảo đảm an toàn mấy. Bloomberg Economics ước tính thị trường này sẽ phải giảm 15 % giá trên toàn nước để đưa những khoản thanh toán giao dịch vay thế chấp ngân hàng tương thích với thu nhập của những hộ mái ấm gia đình .

Ngoài ra, còn có những rủi ro không nằm gọn trong bất kỳ nhóm nào đã nêu. Một biến thể mới, nguy hiểm hơn của Covid-19 sẽ là một đòn giáng mạnh. Lũ lụt gần đây ở Pakistan – ảnh hưởng đến 33 triệu người và đẩy nền kinh tế vào tình trạng suy thoái nghiêm trọng – cho thấy tác động của các hiện tượng thời tiết cực đoan dự kiến trở nên thường xuyên hơn khi nhiệt độ toàn cầu tăng lên.

Nhưng ở đầu cuối, vẫn có một ưu điểm tiềm năng là tâm ý những nhà đầu tư. Nếu họ nhận ra được đỉnh lãi suất vay của Fed và đáy của tăng trưởng Trung Quốc, họ hoàn toàn có thể thôi thúc những đợt hồi sinh của thị trường bằng cách đặt cược vào một tương lai tươi tắn hơn, ngay cả khi hiện tại có vẻ như ảm đạm .

Phiên An (theo Bloomberg)

BÀI VIẾT LIÊN QUAN

Để lại bình luận